نکات ضروری در نگهداری از حیوانات که باید رعایت کنید!

آگاهانه گام بردارید!

نخستین و مهمترین گام در جهت نگهداری صحیح از حیوان خانگی، آگاهی صاحبان آینده (یعنی شما) از زحمات و مسئولیت‌هایی است که این مسئله برای نه تنها شما بلکه تمامی اعضای خانه و خانواده شما خواهد داشت.

نگهداری از یک حیوان خانگی شباهت‌های زیادی به نگهداری از یک نوزاد دارد حتی اگر آن حیوان بزرگسال یا چه بسا در سال‌های پایانی عمر خود باشد.
حیوانات همچون کودکان اقدام به کارهایی خواهند کرد که به ضرر سلامت آن‌ها خواهد بود، پس این وظیفه شما (صاحب حیوان) است که همچون پدر و مادری دلسوز آن‌ها را نه تنها از گزندهای خارجی بلکه در مواردی حتی از دست خودشان برای حفظ سلامت‌شان نجات دهید.

تصمیم‌گیرنده “تنها” شما نیستید!

مسئولیت نگهداری از حیوانات‌خانگی همانطور که گفته شد، نه تنها بر شانه‌های صاحبان آن‌هاست بلکه دیر یا زود شرایطی فراهم خواهد شد که دیگر اعضای خانه ناچار به پذیرش بخش‌ی از آن یا همه مسئولیت می‌شود.
شرایطی چون سفرهای کاری، ترس حیوان از سفر، بیماری ناگهانی و عدم دسترسی صاحب به حیوان به هر نحو و… باعث خواهد شد تا مسئولیت نگهداری از آن حیوان به دیگر اعضای خانه محول شود. در چنین حالتی لازم است تا آن‌ها آمادگی‌های لازم را داشته باشند.

حیوان‌خانگی مقتضیات مادی، معنوی و رفتاری‌ای دارد که نادیده گرفتن آن توسط دیگر اعضای خانه ناممکن است. به طور مثال توله‌سگ‌ها ویا سگ‌های آموزش ندیده ممکن است تا زمان یادگیری نحوه و جای صحیح و مناسب برای ادرار اقداماتی کند که موجب آزار خانواده‌ی شما شود. یا در مثال دیگری گربه‌ها در مواردی ممکن است نسبت به گیاهان خاصی در خانه علاقه نشان دهند و برگ‌های آن را به چشم وسیله بازی ببینند این مسئله می‌تواند موجب آسیب رسیدن به آن گیاه شود و در نتیجه آزرده شدن صاحب آن گیاه.

همچنین از اهم موارد در نگهداری از حیوان‌خانگی اطمینان یافتن از عدم وجود حساسیت و آلرژی در خود یا اعضای خانواده نسبت به گونه‌ حیوان انتخابی شماست. آلرژی نسبت به حیواناتی چون گربه و سگ مسئله‌ای کم‌یاب نیست. با اینکه راه‌حل‌های فراوانی برای حل و درمان آلرژی نسبت به حیوانات وجود دارد با اینحال در صورتی که این خود تصمیم‌گیرندگان به خرید یا سرپرستی گرفتن حیوان نباشند که آلرژی داشته باشند بلکه خانواده و هم‌خانه‌های آنان باشند، دشوار است که برای این اقدام راضی به مشقت درمان آلرژی خود نسبت به حیوان‌خانی شما شوند.

ارتباط کودکان با حیوانات را دست کم نگیرید!

در موارد بسیاری رابطه‌ی میان حیوان و انسان‌ها دست کم گرفته شده و چه بسا به عنوان یک وسیله به حیوانات نگاه می‌شود. افراط و تفریط در ارتباط با حیوانات‌خانی می‌تواند نه تنها به حیوان بلکه به صاحبان یا دیگر اعضای خانه ضربه‌های روحی و روانی زیادی وارد کند.

از حساس‌ترین مسائل از این دست، ارتباط کودکان با حیوانات‌خانگی است. کودکان با روحیه لطیف و شکننده خود (مخصوصا در سنین پایین‌تر) بی‌شک با حیوان‌خانگی شما ارتباط تنگاتنگی برقرار خواهند کرد و به طبع آن نیز وابستگی عمیقی نسبت به حیوان در آن‌ها شکل می‌گیرد. (لازم به ذکر است که حیوانات‌خانگی نیز در نتیجه توجه و هم‎‌بازی شدن کودکان با آن‌ها پیوند خوب و مفیدی با کودکان برقرار می‌کنند)

پس باید مراقب باشیم که در چنین شرایطی کودک نسبت به ماهیت زندگی حیوانات اعم از طول زندگی و نحوه رفتار ها (اینکه محبت ورزیدن آن‌ها چگونه است، خشم یا احساس ترس آن‌ها چگونه ابراز می‌شود) و… آگاه باشد. کودک باید با ایجاد یک ارتباط منطقی متوجه باشد که ممکن است روزی حیوان به شخص دیگری بصورت موقت و یا حتی دائمی واگزار شود، باید حتما آماده باشد که روزی حیوان‌خانگی شما چه در مواقع بیماری چه بصورت طبیعی فوت‌خواهد کرد. در مواردی این فوت به خودی خود نخواهد بود و در نتیجه اوج بیماری، هاری یا برای رهایی از درد فراوان مریضی لازم است تا توسط متخصص انجام شود.

پس باید درک این مسئله چه چنین فرجامی در پایان رابطه تنگاتنگ میان انسان و حیوان‌خانگی است را نه تنها برای خود بلکه سایر خانواده و به خصوص کودکان خود ایجاد کنیم.

حیوانات وحشی، حیوان خانگی نیستند!

در چندی از موارد دیده می‌شود که افرادی تلاش می‌کنند تا یک حیوان غیراهلی و بعضا وحشی را به عنوان حیوان‌خانگی خود نگهداری کنند. این مسئله به هیچ وجه نه پذیرفته است و نه به عاقبت خوبی چه برای صاحب و چه برای حیوان می‌انجامد.

نکته که در این شرایط فراموش می‌شود توجه به این مسئله است که حیوان‌خانگی شدن تنها برای حیواناتی ممکن است که اگر اهلی نباشند دست کم خو و ویژگی‌های اهلی شدن را داشته باشند. شما بی شک می‌توانید یک گربه خیابانی (DSH) غیراهلی و پرخاشگر را با صبر و تلاش‌های مکرر، آرام و مستمر رام و در نتیجه حتی وابسته و به حیوان‌خانگی خود تبدیل کنید. این مسئله تنها به این علت امکان پذیر است که گربه به خودی خود، خلقیات و غریضه اهلی شدن را در خود دارد. ولیکن دیگر گربه‌سانانی همچون “ببر”، “گربه وحشی”(Wild Cat) و… امکان اهلی شدن ندارند. همین مسئله در مورد دیگر حیوانات پستاندار، دوزیست، خزنده و آبزری و… همچون “میمون”، “کوسه”، “عقاب”، تمساح”، “گرگ” و بسیاری از موارد دیگر وارد است.

توجه داشته باشید که رفتار ملایم حیوانات وحشی با شما در مواقع “سیر” بودن یا دیگر موارد به معنی دوستی و اهلی شدن آن‌ها نیست.

حیوان‌خانگی نیازمند فضای اختصاصی برای خود است!

هنگامی که سرپرستی حیوان‌خانگی‌ای را برعهده می‌گیریم می‌بایست تا ملزومات زندگی مناسب او را نیز فراهم کنیم.
یک حیوان نیازمند فضایی اختصاصی برای خود است، این فضا لازم نیست بسیار بزرگ و عاری از حضور شما باشد، با اینحال باید نشانه‌ها و علائمی داشته باشند که به حیوان‌خانگی شما و انسان‌ها اطلاع دهد که این مکان مخصوص حیوان‌خانگی مدنظر است.

این فضا از اکثر موارد و متناسب با گونه حیوان‌خانگی انتخابی باید جایی برای استراحت، خوراک و بازی و حتی دفع و ادرار باشد. نزدیکی یا دوری این موارد به هم یا از یکدیگر باید تناسب را حفظ کند:
فضای خوراک و دفع و ادرار باید تا حد امکان (نه بی از حد و بی منطق) دور از هم باشند، آب و غذا باید نزدیک یکدیگر باشند (ظروف غذایی دوکاره برای این مسئله مناسبترین گزینه‌ند)، فضای استراحت در مواردی که حیوانتان به شما وابسته است بهتر است که برای احساس امنیت حیوان به شما نزدیک باشند با اینحال بهتر است تا برای رعایت موارد بهداشتی و راحتی خودتان از اینکه در تخت شما استراحت کنند جلوگیری کنید و به مکان مشخص شده برای استراحت، حیوان‌خانگی‌تان را هدایت کنید.

توجه داشته باشید که ریزش موی حیوان، مدفوع و ادرار آنها مخصوصا در حیوانات واکسن نشده، قرص انگل داده نشده و حیواناتی که زیاد از خانه خارج می شوند میتواند موجب بروز مشکلات و بیماری‌هایی برای اعضای خانه شود.

بهداشت حیوان‌خانگی را جدی بگیرید!

آخرین و مهمترین نکته درباره حیوان‌خانگی همانطور که مکررا در نکات دیگر جسته و گریتخه توضیح دادیم “بهداشت” آن‌ها و صاحبان است.
اولین گام در هنگام به سرپرستی گرفتن حیوانات‌خانگی دریافت شناسنامه برای آن‌هاست، لازمه‌‌ی دریافت شناسنامه واکسیناسیون توسط دامپزشک است، سریعا باید حیوان خود را تحت مراقبت مکرر یک دامپزشک قرار دهید. در صورتی که حیوان شما پیشتر از شما صاحبانی داشته و آن‌ها برای او شناسنامه دریافت کرده بودند به این مسئله بسنده نکنید و از واکسیناسیون حیوان‌خانگی خود اطمیمنان حاصل کنید. عدم واکسیناسیون می‌تواند آسیب‌های جدی و جبران ناپذیری برای حیوان‌خانگی شما به همراه داشته باشد.
عدم انگل‌زدایی نیز می‌تواند باعث انتقال بیماری‌های واگیر از حیوان به انسان شود.

بهتر از تا همواره به یاد داشته باشیم که “پیشگیری بهتر از درمان است”